فهرست مطالب
نشریه علوم اجتماعی
سال سوم شماره 2 (پیاپی 8، پاییز و زمستان 1385)
- تاریخ انتشار: 1385/07/01
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 1مطالعه روابط بین اعضای خانواده ها یکی از هدف های مهم مطالعات جامعه شناسان بوده است. همچنین تاثیر فرایند جهانی شدن بر ساختارهای خرد و کلان جامعه های بشری در دهه های گذشته یکی از دل مشغولی های متفکرین در عرصه های مختلف علوم اجتماعی به ویژه جامعه شناسان می باشد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر فرایند جهانی شدن بر تقسیم کار در درون خانواده است. در ابتدا مطالعات انجام شده و سپس نظریه های مرتبط با موضوع بررسی شده اند. مقاله حاضر با استفاده از نظریه ای ترکیبی که مبتنی بر آراء گیدنز و رابرتسون و همچنین پژوهش های پیشین است، بر روی نمونه ای از زنان متاهل در شهرهای تهران، شیراز و استهبان، تقسیم کار خانگی را مورد مطالعه قرار داده است.
برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایشی و پرسشنامه ای خود گزارشی که شامل سؤالات زمینه ای، رفتاری و نگرشی زنان بود، استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با شیوه نمونه گیری تصادفی نظام مند به دست آمده است. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که به ترتیب متغیرهای آگاهی نسبت به فرایند جهانی شدن، تصمیم گیری در خانواده، مشارکت سیاسی، شیوه زندگی، سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی به طور کلی با 8/30 درصد تقسیم کار خانگی را تبیین می کنند.
کلیدواژگان: فرایندجهانی شدن، تقسیم کار خانگی، شیوه زندگی، سرمایه اجتماعی و فرهنگی، مشارکت سیاسی -
صفحه 25همواره فاکتورها و نیروهایی، مشارکت زنان را در عرصه های اجتماعی به ویژه تعاونی ها تهدید و یا تشویق می کند. هدف کلی این پژوهش بررسی نگرش کنش گران فرایند توانمند سازی (کارشناسان، هیات مدیره، مدیران عامل و اعضاء تعاونی ها) نسبت به مشارکت زنان در تعاونی های زنان می باشد.این پژوهش به روش کمی انجام شد. به منظور تعیین حجم نمونه ای که معرف جامعه آماری تحقیق باشد، با توجه به معیار ارایه شده توسط اسراییل(1992) از هریک از گروه های چهارگانه اعضاء هیات مدیره (12819نفر=N) ، اعضاء ساده(528501 نفر=N)، مدیرعاملان(12819نفر=N) و کارشناسان وزارت تعاون(1500 نفر=N) به ترتیب (453 نفر=n) ، (453 نفر=n) ، (453 نفر=n)،(153 نفر=n) به عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه گیری به شیوه چندگانه و چند مرحله ای انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات میدانی از پرسشنامه استفاده شد. روایی ابزار تحقیق توسط استادان دانشگاه تهران مورد تایید قرار گرفت. به منظور تعیین پایایی ابزار تحقیق تست راهنما انجام گرفت و پارامتر برای پرسشنامه ها بین 77/0% تا 88/0% به دست آمد. یافته ها نشان داد که نگرش کارگزاران و کارشناسان شرکت های تعاونی زنان در ایران نسبت به مشارکت اقتصادی اجتماعی زنان در شرکت های تعاونی از عواملی مختلفی چون سن، سابقه عضویت و غیره تاثیر می پذیرد. نیز گروه های کارگزاران و کارشناسان شرکت های تعاونی زنان نگرش متفاوتی نسبت به مشارکت اقتصادی اجتماعی زنان در شرکت های تعاونی دارند.
کلیدواژگان: زنان، مشارکت، شرکت های تعاونی، کارشناسان، کارگزاران -
صفحه 57افت تحصیلی دانش آموزان در درس عربی و بی رغبتی آن ها به این درس یکی از مشکلات نظام آموزش و پرورش است. اهمیت این مساله در آن است که آشنایی با زبان عربی برای برقراری ارتباط با متون دینی و میراث علمی و ادبی ایران لازم است. بررسی 400 دانش آموز دبیرستانی در مناطق آموزش و پرورش مشهد که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایانتخاب شده اند، نشان می دهد که مهم ترین عوامل مؤثر بر گرایش دانش آموزان به زبان عربی عبارتند از «میزان جذابیت درس عربی»، «میزان اطلاع و موافقت دانش آموز با دلایل مفید بودن درس عربی»، «میزان اطلاع و موافقت دانش آموز با دلایل بی فایده بودن درس عربی»، «میزان مذهبی بودن سیاسی دانش آموز»، «میزان اطلاع دانش آموز از راه های یادگیری دقیق و سریع درس عربی» که با توجه به آن ها این پیشنهادات زیر ارایه شده است: ایجاد تغییرات در شیوه تدریس معلمان و تاکید آنان بر فعالیت های کلاسی دانش آموزان با استفاده از تشویق ها، ایجاد تغییراتی در کتب درسی و اختصاص چند صفحه از کتاب به بیان فواید درس عربی و رد مستدل دلایل بی فایده بودن آن، همچنین ارایه شیوه ها و مثال هایی برای انجام فعالیت هایی که بتواند به یادگیری دانش آموزان کمک کند.
کلیدواژگان: گرایش، درس عربی، دانش آموزان دبیرستان -
صفحه 83ایجاد تشکل های غیر دولتی برای جامعه کنونی ایران یک نیاز تاریخی است. هر چه این تشکل ها در کشور جنبه های عینی به خود بگیرد، جامعه بیشتر به مشارکت نیروهای مردمی و حاکمیت آن نزدیک تر شده است. وجود تشکل ها حایلی است میان دولت و جامعه و پر رنگ کردن آن به معنی حضور بیشتر مردم و به ویژه جوانان و زنان در عرصه هاست. در گذشته صنف های پیشه وری از طریق کاروان سراها، زاویه ها در شهرها به انتقال کالاهای اقتصادی و فرهنگی می پرداختند. این رابطه، خود نشانه ای از حضور مردم داشت. امروز که اداره امور و کشور رو به پیچیدگی و تخصص دارد، نقش فرهنگی و اجتماعی تشکل ها در قالب تعاونی ها کارکرد دارد. مداخلات دولت در تشکل های دولتی موجب نحیف و ضعیف شدن آنان شده است..مهم ترین معضل و مشکل تعامل دولت و تشکل های مردمی است. تعاملات تعاونی ها به عنوان یک فعالیت انتفاعی و صندوق های قرض الحسنه به عنوان یک فعالیت غیر انتفاعی با دولت در این جا مورد بررسی قرار گرفته اند.
کلیدواژگان: تشکل های غیردولتی، تعاونی ها، صندوق های قرض الحسنه -
صفحه 105در این مقاله نگارنده درصدد است تا در پرتو تغییراتی که در فضای مفهومی واژگان «سیاست» و «قدرت» از دوران مدرن به پسامدرن صورت گرفت، تاثیرات این تغییرات را بر «جامعه شناسی سیاسی تطبیقی»(Comparative Political Sociology) بنمایاند. در این مسیر، پس از مطالعه نظری چگونگی تغییر فضای مفهومی و نظام مدلولی واژگان مورد بررسی، مشخص می شود که به موازات سیاسی شدن پدیده های غیرسیاسی مدرن نظیر امور اجتماعی، فرهنگی و معرفتی در دستگاه نظری پسامدرن(با تاکید بر اندیشه های میشل فوکو)، حوزه «جامعه شناسی سیاسی»(Political Sociology) و بالطبع جامعه شناسی سیاسی تطبیقی هم از حیث گستره و هم از جهت موضوعی بسط یافته و لاجرم استفاده روش های تلفیقی را در دستورکار خود قرار داده اند. به علاوه، گسترش مرزهای سیاست موجب شده که مرز میان حوزه های مورد بحث با سایر حوزه های علمی کم رنگ تر شده و آن ها را به یک دیگر وابسته تر سازد.
کلیدواژگان: سیاست، قدرت، سلطه، سیاست بازنمایی -
صفحه 123تولید علم اساس دانایی و دانایی اساس توانایی است. تولید علم و دانایی تنها از طریق تحقیق و پژوهش و نوشتن حاصل می شود و فقط توسعه مبتنی بر دانایی و علم گرایی یک توسعه پایدار است که در آن یک اقتصاد پویا دنبال می شود. بنابراین در مقاله حاضر عوامل مؤثر بر تولید علم در بین اعضاء هیات علمی دانشگاه ها مورد بررسی قرار گرفته است. برای مطالعه ابعاد فوق، با الهام از تئوری هایی مانند مرتن و اوستین، باندورا تلاش شده است تا میزان تولید علم در ارتباط با ویژگی های فردی، اجتماعی و سازمانی اعضاء هیات علمی مورد بررسی قرار بگیرند. نمونه آماری 198 نفر اعضاء هیات علمی بوده است که از طریق پرسشنامه کتبی به سؤالات مربوطه پاسخ داد هاند. با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون(r)، آزمون آنالیز واریانس یک طرفه، آزمون T معلوم شد که بیشتر متغیرهای تحقیق از جمله سوگیری هنجاری به علم، تضمین شغلی، ارزش داوری، امکانات دانشگاهی، داشتن دانشجویان تحصیلات تکمیلی با متغیر تولید علم رابطه معناداری دارند و تئوری های مورد نظر را تایید می کنند.
کلیدواژگان: سوگیری هنجاری به علم، تضمین شغلی، ارزش داوری، امکانات دانشگاهی، دانشجویان تحصیلات تکمیلی، تولید علم -
صفحه 149هدف اصلی این مقاله بررسی جهت گیری مذهبی و سلامت روانی مهاجران براساس مدل آلپورت و راس، مقابله مذهبی، متکی بر باورها و فعالیت های مذهبی است و از این طریق در کنترل استرس های هیجانی و ناراحتی های جسمی به افراد کمک می کند. داشتن معنا و هدف در زندگی، احساس تعلق داشتن به منبعی والا، امیدواری به کمک و یاری خداوند در شرایط مشکل زای زندگی، برخورداری از حمایت های اجتماعی، حمایت روحانی و... همگی از جمله منابعی هستند که افراد مذهبی با برخورداری از آن ها می توانند در مواجهه با حوادث فشارزای زندگی، آسیب کمتری را متحمل شوند. مدت ها است که تصور می شود بین مذهب و سلامت روان، ارتباط مثبتی وجود دارد و اخیرا نیز روان شناسی مذهب، حمایت های تجربی زیادی را درراستای این زمینه فراهم آورده است.
این تحقیق با استفاده از روش پیمایش و از طریق پرسشنامه ساختار یافته برای 200 نفر مهاجر که به طور تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند، داده ها گردآوری شد. از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس برای آزمون فرضیات و تکنیک رگرسیون برای سنجش مدل تحقیق استفاده شد.
یافته ها نشان می دهد که ضریب همبستگی به دست آمده برای جهت گیری درون دینی برابر79/0 و برون دینی برابر75/0- می باشد. یافته های این پژوهش، پیش فرض نظریه آلپورت در مورد رابطه بین سلامت روانی و دینداری و ارتباط آن با سلامت روانی مهاجران را تایید می نماید. براساس یافته های تحقیق، رابطه معنی داری هم بین متغیرهای زمینه ای تحصیلات(28/0=r)، سن(21/0=r)، میزان درآمد(58/0=r) و مدت اقامت(33/0=r) با سلامت روانی مهاجران وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که متغیر وابسته مستقیما تحت تاثیر متغیرهای جهت گیری های مذهبی، تحصیلات، جنسیت، سن و جهت گیری مذهبی درون دینی قرار گرفته و این متغیرها به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین متغیر سلامت روانی داشته اند، توانسته اند وارد معادله رگرسیونی شده و در کل 72 درصد از تغییرات این متغیر را برای ما توضیح داده است(72/0=R2).
کلیدواژگان: مهاجرت، سلامت روانی، جهت گیری های مذهبی، مدل آلپورت و راس، قصرشیرین
-
Page 1Sociologists have long been interested in the study of the relationships between members of families. Also, in the last decades, sociologists and scholars in social and human sciences have shown an interest in the study of the effects of globalization on the micro and macro structures of societies. The aim of this paper is to investigate the relationship between globalization and the division of labor inside the family in Tehran, Shgiraz and Isfahan. To do so, the writer first reviews the related literature in Iranian and international publications, and then proposes a synthesized theoretical framework based on Giddens and Robertson theories. The writer, using the survey method, studies married women of the three cities mentioned as his population under consideration, who are selected systematically at random. The findings show that the variables awareness of globalization, decision-making at home, political participation, lifestyle, social capital and cultural capital on the whole account for 36.1 percent of division of labor at home.
-
Page 25There are always factors and forces which stimulate and threaten the participation of women in social fields. The general goal of this research is to study the viewpoints of actors (agents, managing board, and members of cooperatives) on the participation of women in women’s cooperatives. This is a quantitative (descriptive) research. Considering the limitations of research and the criterion presented by Israel (1992), from the four groups under investigation; that is, managing board (N=12819), members (N=528501), managing directors (N=12819), and the experts of the Ministry of Cooperation (N=1500), 453 subjects from the first three groups and 153 subjects from the last group were selected as the sample. Multiple and multi -stage sampling techniques were used. The validity research tools were examined and approved by Tehran university lecturers. Their reliability were verified and approved too. The parameter α for the questionnaires was between. 77 and. 88, showing the reliability of the research tools. The findings of the research show that the viewpoints of the actors (members of cooperatives, members of the managing board, and the managing directors) and the viewpoints of the experts of women cooperatives in Iran on the activity and socioeconomic participation of women in cooperatives are influenced by factors such as age, membership, experience, etc… Moreover, it was found that the four groups (members of cooperatives, members of the managing board, the managing directors and the experts) have different views about the activity and socioeconomic activity of women in cooperatives.
-
Page 57Admittedly, one of the problems facing the high school education system in Iran is that students do not show interest in Arabic and obtain very low marks. This is specially important because Arabic is the key to understanding religious texts and our literary and scientific heritage. A study of 400 high school students from various education districts in the city of Mashhad, using a cluster sampling method, shows that the most important factors affecting the interest of students in Arabic are as follows: the attractiveness of the subject itself; students’ awareness of and agreement with the importance of the subject; political and religious orientation of students, students’ awareness of better ways of learning Arabic. Based on the findings, the writer offers the following suggestions: changes in the methods of teaching Arabic, emphasis on class activities; changes in Arabic textbooks and adding a few pages to the books explaining the importance of Arabic; offering methods that can help students learn Arabic better.
-
Page 83The establishment of Non-governmental Organizations (NOGs) for the present society of Iran is a historical need. The more the NGOs are materialized, the closer the Iranian society gets to the governorship of the people. The stronger the NGOs, the stronger the presence of the people in various social arenas. In the past, trade unions were responsible for the exchange of cultural and economic commodities, which indicated the presence of the people. Today as the administration of the country becomes more and more complicated, the cultural and social function of NGOs become more and more apparent. The interference of the government is the NGOs’ affairs undermine them. In this paper, the writers discuss the importance of the cooperation of the government with NGOs by reviewing the cases of two non-governmental activities; that is, interest-free funds, and cooperatives.
-
Page 105In this paper, the writer explores the effects of the developments in the conceptual atmosphere of the terms politics and power from modern to postmodern eras on the comparative political sociology. To do so, the writer first discusses how the denotations and the conceptual atmosphere governing the terms under study have changed. The discussion shows that in line with politicization of non-political modern phenomena such as social and cultural issues in the post-modern theoretical framework (with emphasis on Foucault’s ideas), political sociology and, as a result, comparative political sociology have extended both in terms of subject matter and scope, using comparative methods. In addition, the extension of the borders of politics has caused the borders with those of other disciplines to fade, making them more and more dependent on each other.
-
Page 123Production of science is only made possible through research, and the only form of sustainable development is one based on knowledge and science, one which follows an active economics. The purpose of the present paper is to study the factors affecting the production of science by faculty members of universities. To do so, the writer, taking inspiration from the theories of such scholars as Merton, Austin and Bandora, explores the degree of science production in connection with individual, organizational and social characteristics of faculty members. The statistical sample consists of 198 faculty members, who have provided answers to the question offered to them in a written questionnaire. Using Pearson coordination coefficient, variance analysis test and T-test, the writer has shown that most of research variables including having graduate students, university facilities, job security, value judgment, have a significant relationship with the production of science and confirm the above-mentioned theories.
-
Page 149It has long been assumed that there is a positive relationship between religious orientation and mental health. Recently, this has been supported by experimental evidence provided by psychologists of religion. In this paper, the aim of the writers is provide further support by studying the relationship between the degree of religious orientation of immigrants and their mental health, using Alport and Ross model. The findings of the study confirm the relationship. Based on the findings, there is a significant relationship between the variables educational background (r= 0.28), age (r= 0.21), income (r= 0.58), duration of residence (r=0.33) with the mental health of immigrants. The results of the multi-variable regression show that the dependent variable is directly influenced by the variables religious orientation, education, sex, age and inner-religious orientation, and that these variables, in proportion to the degree to which they have accounted for the variable mental health, have entered the regression equation, explaining 72% of the changes of the variable. (R2= 0.72)
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.